Ilgın Seyyah Âşık Mehmed Menâzırü’l-avâlim
Ilgın Kaplıcaları hakkında eserinde malumat veren döneminin meşhur seyyahlarından birisi olan Âşık Mehmed, Osmanlı Devleti dönemi Hicri 964, Miladi 1556-57 yılı civarında Trabzon’da doğdu. Buradaki Hatuniye Medresesi müderrislerinden birinin oğludur. İlk tahsilini burada yaptı. Yirmi yaşlarında seyahate çıktı, yirmi beş yıl kadar seyahat etti dolaştı. Bu arada doğuda ve batıda bazı seferlere de katıldı, çeşitli yerlerde mahkeme kâtipliklerinde bulundu. Bir ara Manisa’ya giderek bir buçuk yıl Şehzade Mehmed’in (III. Mehmed) divan kâtipliğini yaptı. Daha sonra Şam’a yerleşti ve Hicri 1006 Miladi 1598'den sonra Şam-ı Şerifte vefat etti.
Âşık Mehmed daha çok, hayatının sonlarına doğru kaleme aldığı Türkçe Menâzırü’l-avâlim (مناظر العوامل) isimli coğrafî, kozmografik ve topografik eseriyle tanınmıştır. Kâtip Çelebi’nin coğrafyaya dair meşhur eseri Cihannümâ’ya, ayrıca Osmanlı coğrafyacısı Ebû Bekir bin Behrâm ile Evliyâ Çelebi’ye kaynaklık eden Menâzıru’l-avâlim isimli bu meşhur eser, Osmanlı coğrafyacılığında yepyeni bir dönemin de mübeşşiridir. Aynı zamanda bir seyyah olan Âşık Mehmed, 20 yıldan uzun süren seyahatlerinin birikimini de hayatının sonlarına doğru kaleme aldığı bu eserine eklemiştir.
Aşık Mehmed, "Menazırül Avâlim" isimli üç ciltlik eserindeki Ilgın hakkındaki bölüm:
"Ilgın Kaplıcası şayanı itimat bir zat olan dostlarımdan Hamîdî Mehmed Çelebi'den duyduğuma göre bu kaplıca, Akşehir taraflarından Ilgın denilen kasabanın yakınındadır. Eski Rum padişahlarından Sultan Alaeddin tarafından kâgir bir hamam yaptırmıştır. Bunun içinde büyük bir havuz vardır. İçine bunun iki tarafındaki aslan ağzı musluklardan su akmaktadır. Bu kaplıca felce, baras ve cüzzama karşı pek nafidir. Bu su suğukken tatlı olduğu için, yaz günlerinde soğuk rüzgarlara karşı bulundurularak halk tarafından içilmektedir" açıklamasında bulunur.
TDV İslâm Ansiklopedisi
Ekrem Kamil, a.g.m., s.31; Aşık Mehmed, Menazırül Avalim, V. 102-2
Ilgın Araştırmaları Beytullah YILDIRIM
📍 Fotoğrafta, Ilgın Kaplıcaları, tarihi Çifte Kaplıca ve civarına ait eski ve genel bir görünümü.
https://ilginarastirmalari.blogspot.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder