Ilgın Lala Mustafa Paşa Külliyesi ve Kütüphanesi
Külliyeler, tüccarların, hacıların, seyyahların ve askerî nitelikli kişilerin daha rahat ve güvenli olarak barınabilmeleri için belirli hizmetlerin sunulduğu menzil külliyeleri sultan, şehzade ve vezir gibi saray çevresi tarafından yaptırılmış, yaşatılması için de banileri tarafından vakıflar kurulmuştur. Menzil külliyeleri sayesinde Osmanlı, şehirlerin çekirdeğini de oluşturmuştur. Lala Mustafa Paşa tarafından yaptırılan menzil külliyesi, sağ kol güzergâhında İstanbul-Mekke hattında, Eskişehir-Konya arasındaki en önemli menzil durumundadır. Bu külliye, Osmanlı Döneminde bölgenin ticari merkezi olarak görülmüş ve külliyenin yapımında ticari yapılar ön plana çıkarılmıştır. Külliyenin Şevval 985/12 Aralık 1577 tarihli Arapça vakfiyesi Konya Yusufağa Kütüphanesi arşivindeki 7710 numaralı defterdedir.
Lala Mustafa Paşa Külliyesi; cami, kütüphane, bedesten, kapalı çarşı, imaret-mutfak, odunluk, fırın, tabhane (dinlenme) odaları, sıbyan mektebi, samanlık, şadırvan, tuvaletler ve çifte hamamdan oluşmaktadır. Caminin giriş kapısı üzerindeki üç satırlık celi sülüs hatlı kitabeye göre, Sultan Selim oğlu Sultan Murat zamanında Kıbrıs Fatihi Lala Mustafa Paşa tarafından 984/1576 yılında yaptırılmıştır. Külliyenin mimarı Mimar Sinan’dır. Caminin inşasıyla ilgili bu kitabe, mermer malzemeye, kabartma tekniğiyle, celi sülüs yazıyla ve Arapça yazılmıştır. İki satırdan oluşan kitabenin ölçüleri 27x175 cm’dir. Külliyenin tamiri 2010 yılında tamamlanmıştır.
16. Yüzyıla kadar Osmanlı Devletinde kütüphaneler bağımsız bir yapı olarak değil, çoğunlukta cami veya medreselerde kitaplık olarak dolaplar içerisinde hizmet vermiştir.
Konya 1298 H. (1880 M.) Vilayet Salnamesine göre Ilgın Lala Mustafa Paşa Külliyesi Kütüphanesinde 30 adet kitap kayıtlı bulunuyordu.
Müderrisoğlu, 1999; Sarre, 1998, 29; Sahillioğlu, 1998; Karpuz, Envanter, 2009, III; Çam, 2010; Boran, 2001; a. mlf.
Fotoğrafta, Ilgın Lala Mustafa Paşa Külliyesi ve çevresinin havadan genel görünümü. Sene 2018.Ilgın Araştırmaları Beytullah YILDIRIM
#Ilgın #IlgınAraştırmaları #İstanbulIlgınlılarDerneği #IlgınŞifaŞehri #Konya #IlgınKaplıcaları #ÇifteKaplıca #KurşunluCamii #LalaMustafaPaşaKülliyesi
Kaynaklar:
Beytullah Yıldırım / Ilgın Araştırmaları
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder