Ilgın Argıthanı Argıt Köprüsü
Ilgın Argıthanı Kesik Köprü Kitabesi |
Ilgın ve çevresi genel bilgiler:
Argıthanı (Argıt) köprüsü, Argıthanı merkezinde Argıthanı çayı üzerinde bulunmaktadır. İki yönlü olup, kesme taştan yapılmış, Ilgın civarındaki önemli Selçuklu dönemi sanat eserlerindendir. Tamamen toprak altında olan bu ecdat yadigarı köprü, gün ışığına çıkarılacağı günü beklemektedir.
Argıt köprüsünün Üzerindeki kitabeye göre:
“Bu mübarek mamurenin yapılmasını Allah’ın zayıf kulu Konyalı .... Oğlu Hacı Hoca 841/1437 yılında Yapılmasını emretti.”
İbaresi yazılıdır. Bu kitabe, Selçuklu dönemi sanat eserini 841/1437 yılında Hacı Hoca’ nın tamir ettirdiğini ifade etmektedir. Köprü kasabanın eskiden kuzeyinde olmasına rağmen bugün merkezinde kalmıştır. İki gözlüdür. Gayr-i İslami eserlerden devşirilmiş, muntazam kesme taştan yapılmıştır. Solda ve sol gözün güneyinde İslam dışı yazılar bulunan çok kıymetli bir taş vardır. (KONYALI,1945,s.633)
Köprünün kuzey yönünde ayağın temel kısmında şerit vari bir çerçeve içinde motifler görülmektedir. Bunlarda köprü bedenindeki sarımtırak renkli bir taş üzerine işlenmiştir. Bu motif Selçuklu devri eseri üzerinde hiçte yabancı değildir. (YETKİN’den aktaran CERAN,1996,s.61)
Körprüyü 27 Mayıs 1891 de Argıthanı’ndan geçen Clement Huart incelemiş ve bütün uğraşlarına rağmen kitabeyi çözememiştir, fakat resmini çizmiştir. Köprü iki gözlüdür.
Argıthanı’ndaki yaşlıların ifadesine göre eski köprünün altı da yol olarak kullanılıyordu. Yazın çay genellikle kuruduğu için at arabaları bu köprünün altından geçerdi. Ayrıca gelin alayları sırasında gelinler at ve arabalarla bu köprünün altından geçilirdi.
Yakın yıllara kadar sapa sağlam ayakta kalan Anadolu Selçuklu ve Osmanlı devrinin sanat şaheseri olan bu köprü l977 –l978 yılında devrin Belediye Başkanı tarafından toprağa gömülmüştür. (CERAN l996.s.61.)
Kaynaklar:
Beytullah Yıldırım / Ilgın Araştırmaları
Argıthanı Belediyesi http://www.argithani.bel.tr
Sevgili Beytullah,
YanıtlaSilArgıthanı ve çevresi araştırmaların için teşekkür ederim. Köprü; Selçuklu Dönemi taş köprülerinin en önemlilerindendir. Argıthanı Köprüsü maalesef dönemin Belediye Başkanı Sait Karahan tarafından toprağa gömülmüştür. Eleştirilerin sonucunda yanlışını fark etmiş ve tekrar başkan olursa açacağını ifade etmesine karşın son seçilen Belediye Başkanı olarak da ilgisiz kalmıştır. Yalnız bizim çalışmalarımız sonucunda Kültür Varlıkları Koruma Kurulu köprünün yeniden yeryüzüne çıkarılması konusunda karar almıştır. Umarım bir gün bu eser ortaya tekrar çıkar.
Selçuklular döneminde yapıldığı anlaşılan köprünün 3 satır şeklinde kitabesi bulunmaktadır. Köprünün yapılış tarihi H.641 , M.1243 kabul edilmektedir. Resmini koyduğun kitabe Boğazkent Köyü yolu üzerindeki kesik köprüde bulunmakta olup, bu köprü ile de bir ilgisi yok. Köprü inşaatı yeni olup, bu kitabe başka yerden alınıp kullanılmış.
Saygı ve selamlar.
Tekin KAVLAK