24 Mart 2013 Pazar

Ilgın Höyükleri

Ilgın Höyükleri ve Tarihi Yerleşim Yerleri
Ilgın Çobankaya Hüyük

Ilgın ve çevresi genel bilgiler:
1. Ilgın Höyük;
Ilgın’ın 1 km. güneyinde çöplük olarak kullanılan bir alanda yer alır. 250 m. x 150 m. x 15 m. boyutlarındadır. Höyük güney kuzey doğrultusunda paralel iki yol ile bölümlere ayrılmıştır. Höyükte bulunan keramikler genellikle kiremit kırmızısı renkli, bazılarında taşcık katkılı, orta kalitede ve M.Ö. II. Bin yoğunluklarındadır. 
2. Çayır Höyük (Saman Tepe);
Ilgın’ın yaklaşık 2,5 km doğusunda Konya karayolunun 1 km. güneyinde yer alır. 400 m x 250 m x 30 m. olan höyüğün deniz seviyesinden yüksekliği 1035 m.dir. Kiremit kırmızısı, monokrom renkli, saman ve bazılarında katkılı, açkılı kalkolitik ve İTÇ (İlk Tunç Çağı) keramikleri bulundu. Az da olsa antik döneme ait keramik parçaları saptanmıştır. 
3. Eldeş Höyük (Nodalar II.);
Ilgın’ın yaklaşık 10 km. doğusunda Beykonak yolunun 500 m. doğusunda yer alır. Eldeş Nodalar Höyüğün boyutları 75 m. x 25 m.dir. Keramik buluntular Geç Kalkolitik, İTÇ II. Bin ve Demir Çağlarına aittir. Ayrıca burada İTÇ’na ait taştan yapılma bir el baltası bulunmuştur. 
4. Mahmuthisar Höyük;
Ilgın’ın yaklaşık 15 km. güney doğusunda Mahmuthisar köyü içinde yer alır. Höyük üzerinde antik bir kaleye ait sur izleri de bulunmaktadır. Höyüğün batı yamaçlarında modern yerleşme mevcuttur. Höyüğün boyutları 150 m x 50 m. x 15 m.dir. Höyükte İTÇ II. Bin Antik Çağ ve Orta Çağa tarihlenebilecek buluntular saptanmıştır. 
5. Karaköy Küllük Höyük;
Karaköy Ilgın’ın 15 km. doğusunda, Konya Demiryolunun geçtiği vadi üzerinde yer alır. Ilgın şeker fabrikasının atık suları da bu vadideki kanala boşaltılmaktadır. Küllük Höyük, Karaköy’un 2 km. kuzeyinde kanalı bir köprü ile geçtikten sonra yer almaktadır. Bu nedenle halk bu höyüğe Köprünün Küllük Höyük adını vermiştir. Höyük köprüden geçen yol ile kuzey-güney doğrultusunda ikiye bölünmüştür. 200m x 150 m. X 10 m boyutlarındadır. Küllük Höyük buluntuları Kalkolitik Höyüğün yaklaşık 300 m. batısında Höyük denilen alanda traşlanmış bir höyük izi bulunmaktadır. 75 m. x 75 m. 1 m lik boyutlardaki bu pancar tarlası olan yerleşimde fazla bir kültürel malzeme kalmamıştır. Ayrıca Karaköy Camii avlusunda, Roma Dönemine ait mezar site ve camii avlusunun giriş kapısının solunda bir mil taşına ait olabilecek iki satır antik keramik parçalarına rastlanmıştır. Bu alanda Osmanlı Döneminden kalma keramik parçaları da saptanmıştır. 
6. Ilgın Şeker Höyük;
Ilgın Şeker Fabrikasının karşında yer alır. Kanal ile Konya Karayolu arasında sıkışıp kalmıştır. Bu nedenle bir hayli tahrip olmuştur. 150m x 100m x 5m. boyutlarındadır. İTÇ keramik parçaları saptanmıştır. 
7. Ilgın Şarampol Tepe Höyük;
Ilgın’ın 6 km. kuzeyinde Çavuşcugöl’ün güney kıyısında yer alır. Denizden yüksekliği 1069 m. olan tepenin göl tabanından yüksekliği 60 m. kadardır. 200m x 150 m. genişliğine sahiptir. Doğal bir tepe olan yerleşmenin kuzey kesimlerinde sur temelleri, tepenin eteklerinin alt kesimlerinde kayalarda taş kesimine ait kale görüntüsündedir. II. Bin demir çağ ve antikçağı yansıtan keramik buluntular elde edildi. Hitit döneminin önemli yerleşmesi Yalburt’a bu geçitten geçildiğini belirtmek gerekir. 
8. Gedikören (Navruşuk) Höyük;
Ilgın’ın 8 km. kuzeyinde Şarampol tepenin doğusundan geçen göl kıyısını takip eden kara yolu ile ulaşılmaktadır. Çavuşçugöl’ün doğusunda Gedikören mezarlığında yer alır. Höyüğün boyutları 50 m. x 50 m. x 10 m. dir. Kalkolitik ve İTÇ keramikleri vermektedir. Köyün güneyindeki eski mezarlıkta antik döneme ait mezar stellerine rastlanmaktadır. 
9. Göktepe Höyük;
Gedikören’i 4 km geçtikten sonra Çavuşgölü’ün kıyısında bulunmaktadır. 150m x 100m. x 10 m. boyutlarındadır. Kalkolitik ve İTÇ’na ait keramikler bulunmuştur. Höyüğün kuzey-doğu yönü yol yapımcıları tarafından yapıldığı anlaşılan yol kepçesi ile açılarak tahrip olmuştur. Yolun hemen üst kesiminde de 100 m. x 75m. genişliğinde prehistorik dönemlere ait bir yamaç ve yerleşim bulunmaktadır. 
10. Harem (Gölyaka);
Ilgın’ın yaklaşık 23 km. kuzeyinde, Çavuşgölü’nün batı yakasında yer alan bir yamaç yerleşmesidir. Çavuşçugöl Kasabasından yaklaşık 5 km. geçildikten sonra ulaşılır. Ayrıca Çavuşçugöl Kasabasında bazı Roma Dönemi mimari parçaları olduğunu belirtmemiz gerekir. 
11. Dereköy (Örnekköy);
Ilgın’ın 20 km. kuzey doğusunda yer alır. Köyün gerişin sol tarafında dere yatağından 75m. yükseklikte doğal bir tepe bulunmaktadır. Bu tepede kaba işçiliğe sahip antik dönem keramik parçaları bulundu. 
12. Çobankaya (Şuhut) Höyük;
Çobankaya Ilgın ilçesi ile Yalburt Su Anıtını bağlayan kara yolu üzerindedir. Ilgın’ın yaklaşık 18 km. kuzey-doğusundadır. Kuzey girişinde yer alan höyüğün yol yapımı nedeniyle doğu yönü tahrip olmuştur. Mevcut boyutları 75 m x 50 m. x 25m.dir. Kalkolitik, İTÇ ve II. Bine tarihlenebilecek keramikler bulunmuştur. 
13. Yoğabaltık (Çiftlik);
Ilgın’ın 25 km. kuzey-batısında yer alır. Ilgın-Akşehir demiryolunun 300 m. doğusundadır. Boyutları: 300m. x 300m. x 25m.’dir. Höyüğün üstünde modern yerleşmeye ait birkaç ev ve ahır mevcuttur. Höyüğün kuzey eteğinde sık bir mezarlık yer almaktadır. İTÇ, II. Bin Hellenistik ve Osmanlı Dönemine ait keramik buluntular elde edilmiştir. 
14. Boğazkent (Reşadiye) Höyük;
Ilgın’ın 20 km. kuzey-batısında bulunmaktadır. Modern Boğazkent Köyünün 1 km. kadar doğusunda, Ilgın – Afyon Demiryolunun 200 m. doğusundadır. Boyutları 200m. x 200m. 5m.’dir. Höyükte II. Bin ve Antik Dönem yerleşmelerine ait keramik parçaları ele geçmiştir. 
15. Kekeç;
Boğazkent’in 3 km. batısında yer alır. Boğazkent-Argıthanı Karayolunun geçtiği Argıthanı vadisindedir. Dere yatağının güneyinde yerleşme izleri ve kuzeyinde mezarlık alanı mevcuttur. Bu yerleşmede Antik ve Orta Çağ dönemlerine ait keramik buluntular elde edildi. 
16. Kavganın Höyük (Kargaoğlu);
Kavganın Höyük, Ilgın ile Argıthanı arasındadır. Ilgın’ın 14 km. batısında, Argıthanı’nın 3 km. kuzey doğusundadır. Yoğun bir yerleşme görüntüsü veren höyüğün boyutları 200 m. x 100 m. x 20 m. dir. Höyüğün, 200 m. güneyinde mezarlık alan bulunmaktadır. Buluntular Kalkolitik, İTÇ, II. Bin ve Antik Dönemleri yansıtmaktadır. 
17. Argıthanı (Cami) Höyük;
Bu höyük üzerinde merkez camisi yer almaktadır. Cami avlusu duvarlarla çevrili olduğu için dışarıya taşmış fazla malzeme ile karşılaşmadığımız için tarihlemesi oldukça güçtür. Ancak ele geçen az miktardaki keramikten İTÇ, ve antik özellikleri olan keramikler saptandı. Argıthanı Belediye Parkında da antik karakterli mimari parçalar koruma altındadır. 
18. Çebişli Höyük;
Argıthanı – Doğanhisar karayolu üzerindedir. Argıthanı’na 4 km. uzaklıkta, yolun 200m. kuzey-batısında dere yatağının kuzey sırtlarında yer alır. Höyükteki buluntular ise İTÇ ve antik dönemi temsil etmektedir. 
19. Saraycık Höyük;
Ilgın’ın 5 km güneyinde Çiğil yolunun 200m. doğusunda Battal Deresinin doğusunda yer alır. 200m. x 100m. x 5m. boyutlarındadır. M.Ö. II. Bin ve antik yerleşmeye ait keramikler bulundu. Osmanlı Dönemi yerleşmesine ait bir değirmen temeli, derbent kulesinin yeri ve bazı keramikler saptanmıştır.
Kaynaklar:
Beytullah Yıldırım / Ilgın Araştırmaları

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder